Wyobraź sobie, że wyjście na spacer staje się niemal niewykonalnym wyzwaniem. Nawet krótka wizyta w sklepie spożywczym wiąże się z obezwładniającym lękiem, a podróż autobusem to istny koszmar. Taką właśnie rzeczywistość przeżywają osoby zmagające się z agorafobią. Przeczytaj artykuł, by dowiedzieć się, czym jest agorafobia i jak wygląda leczenie.
Nazwa ta, pochodząca od greckiego słowa „agora” oznaczającego plac targowy, może mylić. Agorafobia to nie tylko strach przed otwartymi przestrzeniami. To lęk przed miejscami lub sytuacjami, z których trudno byłoby uciec w razie nagłego pogorszenia samopoczucia lub ataku paniki.
Dla osoby z agorafobią nawet zatłoczony chodnik może stać się pułapką, a podróż metrem — traumatycznym przeżyciem. Wizja utknięcia w tłumie bez możliwości szybkiego opuszczenia miejsca potęguje lęk i wyzwala kaskadę objawów fizycznych, takich jak duszność, kołatanie serca, zawroty głowy czy mdłości.
Osoby z agorafobią często izolują się, ograniczając wychodzenie z domu do niezbędnego minimum. To z kolei prowadzi do pogłębienia lęku i nasilenia objawów, tworząc błędne koło.
Czym jest agorafobia?
Agorafobia to zaburzenie lękowe, które objawia się silnym lękiem przed przebywaniem w miejscach publicznych lub sytuacjach, z których trudno byłoby uciec w razie nagłego pogorszenia stanu zdrowia lub ataku paniki. Osoby z agorafobią często unikają miejsc, takich jak sklepy, centra handlowe, środki transportu publicznego, tłumy, a nawet wychodzenia z domu bez towarzystwa.
Agorafobia prawie zawsze wywołuje strach i lęk, które są niewspółmierne do rzeczywistego zagrożenia. Cierpienie to zwykle trwa co najmniej sześć miesięcy. W najcięższej postaci osoby z agorafobią są całkowicie niezdolne do opuszczenia domów.
Skąd bierze się agorafobia?
Przyczyny agorafobii nie są do końca jasne. Uważa się, że na jej rozwój wpływa szereg czynników zarówno genetycznych, jak i środowiskowych.
Czynniki genetyczne odgrywają tutaj istotną rolę. Jeśli w Twojej rodzinie występują zaburzenia lękowe lub depresyjne, jesteś bardziej narażony na rozwój agorafobii.
Doświadczenia traumatyczne mogą również odcisnąć silne piętno. Nagły i intensywny stres, wypadek, napaść lub bycie świadkiem innych traumatycznych wydarzeń mogą wywołać, lub nasilić objawy agorafobii.
Osoby z agorafobią często mają zniekształcone postrzeganie rzeczywistości i błędne przekonania na temat zagrożeń. Dlatego też mogą nadmiernie bać się tłumów, otwartych przestrzeni lub środków transportu publicznego.
Czynniki stresowe mogą również nasilać objawy agorafobii. Długotrwały stres w pracy, problemy w życiu osobistym lub problemy finansowe mogą prowadzić do pogorszenia samopoczucia i nasilenia lęku.
Ważne jest, aby pamiętać, że agorafobia nie jest słabością ani wadą charakteru. To poważne zaburzenie, które wymaga profesjonalnej pomocy.
Objawy agorafobii
Agorafobia manifestuje się nie tylko lękiem przed konkretnymi miejscami czy sytuacjami. To kompleksowe zaburzenie, które obejmuje szereg objawów fizycznych, psychicznych i behawioralnych.
Do najczęstszych objawów fizycznych należą:
- silny lęk i panika zwłaszcza w miejscach publicznych lub zatłoczonych,
- duszność, kołatanie serca, przyspieszony oddech,
- zawroty głowy, mdłości, ból brzucha,
- drżenie mięśni, potliwość, uczucie zimna lub gorąca,
- omdlenia.
Objawy psychiczne agorafobii to m.in.:
- natrętne myśli o katastrofie lub utknięciu w danym miejscu,
- unikanie miejsc lub sytuacji wywołujących lęk,
- izolowanie się od innych ludzi,
- poczucie bezradności i beznadziejności,
- lęk przed samotnym przebywaniem poza domem.
Oprócz objawów fizycznych i psychicznych agorafobia może prowadzić do zmian w zachowaniu, takich jak:
- ograniczanie aktywności poza domem,
- planowanie tras wycieczek z uwzględnieniem możliwości szybkiego powrotu do domu,
- unikanie środków transportu publicznego,
- wybieranie sklepów i innych miejsc o niskiej gęstości zaludnienia,
- wysyłanie innych osób na zakupy lub załatwianie spraw,
- poczucie dyskomfortu w dużych przestrzeniach,
- potrzeba towarzystwa innej osoby podczas wychodzenia z domu.
Natężenie objawów agorafobii może się różnić u poszczególnych osób. W niektórych przypadkach lęk jest łagodny i pozwala na prowadzenie w miarę normalnego życia. W innych objawy mogą być tak silne, że uniemożliwiają wychodzenie z domu i wymagają profesjonalnej pomocy.
Czy można pozbyć się agorafobii samodzielnie?
Agorafobia może się objawiać w różnym natężeniu, choć zazwyczaj jej leczenie obejmuje terapię i leki. Jednak w niektórych łagodnych przypadkach możliwe jest radzenie sobie z agorafobią samodzielnie. Oto kilka wskazówek, które mogą pomóc:
- Naucz się rozpoznawać i radzić sobie z objawami lęku. Istnieje wiele technik relaksacyjnych, które mogą pomóc doraźnie opanować lęk, np. ćwiczenia oddechowe, medytacja lub mindfulness.
- Stopniowo wystawiaj się na sytuacje, których się boisz. Rozpocznij od małych kroków, np. wyjścia na spacer po osiedlu lub pójścia do pobliskiego sklepu. Z czasem stopniowo zwiększaj poziom trudności.
- Znajdź grupę wsparcia. Rozmawianie z innymi osobami, które zmagają się z agorafobią, może być bardzo pomocne. Wspólne dzielenie się doświadczeniami i strategiami radzenia sobie może pomóc Ci poczuć się mniej samotnym i bardziej zmotywowanym do walki z chorobą.
- Zadbaj o siebie. Dbaj o zdrową dietę, regularnie ćwicz i wysypiaj się. Dobra kondycja fizyczna pomoże poprawić Twoje samopoczucie psychiczne.
Agorafobia – profesjonalne leczenie
Agorafobia może znacząco obniżyć jakość życia, utrudniając codzienne funkcjonowanie, pracę, relacje społeczne i realizowanie pasji. Jeśli utrudnia Ci codzienne funkcjonowanie, warto zwrócić się po profesjonalną pomoc. Nawet w przypadku, gdy objawy nie są bardzo silne, należy skonsultować się z psychologiem lub psychoterapeutą. Wczesna diagnoza i leczenie mogą zapobiec pogłębieniu się zaburzenia, a w konsekwencji znacznie poprawić jakość życia.
Agorafobia to poważne zaburzenie, jednak odpowiednie leczenie pozwala przezwyciężyć problem. Nie wahaj się szukać pomocy, jeśli jej potrzebujesz.
Zadzwoń do nas lub umów wizytę przez kalendarz online.